Wales en schapen

Dat erin Wales drie à vier maal zoveel schapen zijn dan mensen, wordt bijna meteen duidelijk vanaf het moment dat je van de hoofdwegen afwijkt. Licht glooiende groene velden omringd door de karakteristieke stenen muurtjes, zijn bespikkeld met schapen. Ruige berghellingen, geel en dor, zijn ook gebied van talloze schapen. Moeiteloos staan zij scheef tegen de helling “geplakt” te grazen. In het voorjaar vergezeld van hun lammetjes, die net zo moeiteloos rondhuppelen.

In Wales leeft ongeveer 15% van het totale Europese schapen bestand van 11 miljoen. Dat betekent dat Wales zo’n 1.650.000 schapen herbergt. In hoofdzaak gaat het daarbij om het Welsh Mountain schaap of kruisingen ervan. Een sterk schaap dat goed kan leven in schrale omstandigheden. De Welsh Mountain die je het meest aantreft op de heuvels is wit; hij komt echter ook voor in de zwarte variant. Al in de middeleeuwen was er vraag naar de exclusieve zwarte wol (Cochddu) en sinds het midden van de 19e eeuw werd van dit ras ook op kleur gefokt.

Tot aan de helft van de 18e eeuw had de Welsh farmer hoofdzakelijk rundvee, maar sindsdien zijn tot op heden schapen hoofdmoot van het boerenleven in Wales. Hoewel de quad dagelijks deel uitmaakt van het beeld in Wales als hulp voor de boeren, toch wordt nog veelvuldig gewerkt met de Border Collie om de schapen van de heuvels af te halen. Daarbij is een groot verschil tusssen wedstrijdhond en praktijkhond te zien. De praktijkhond van de hillfarmer wordt niet echt op precisie werk getraind. De bekende commando’s worden ook niet altijd gebruikt. De hond, die op het erf leeft, gaat met de boer mee de heuvel op en wordt dan aangemoedigd om te doen wat hij allang weet dat moet gebeuren; de schapen meenemen naar de boerderij beneden.

Lammetjes worden aan het eind van de zomer geoormerkt, maar als zij pas een paar weken oud zijn, komen zij al een keer met hun moeders naar beneden. Daar worden zij ontwormd, worden de rammetjes gecastreerd, d.m.v. het aanbrengen van een elastiekje en vinden er nog twee vormen van merken plaats. Alle lammetjes krijgen met een grote stempel een verfafdruk van de initialen van de boer op hun vacht. Verder wordt er een klein stukje uit hun oortjes geknipt. Iedere boer heeft een eigen manier van knippen en aan de vorm van het missende stukje kunnen anderen zien van wie het schaap is. Niet zo’n prettig idee misschien, maar de lammetjes lijken er helemaal geen last van te hebben. Een nuttige maatregel ook, want regelmatig komen schapen van de heuvel af en kunnen dan vrij over straat, zelfs de snelweg, zwerven.

Uiteraard komen we het schaap ook tegen tijdens de vele grote, maar ook kleine regionale, sheep dog trials. Een heel bijzonder gezicht, wanneer de honden zover naar beneden of naar boven een heuvel opgaan in hun outrun en dan uit het zicht verdwijnen, om vervolgens met schapen weer tevoorschijn te komen.

Dat het schaap hoofdindustrie is in Wales blijkt ook uit de souvenirwinkels. Alle vormen en maten van schapen als afbeelding, pluche speelgoedbeest, beeldjes en kunst artikelen zijn verkrijgbaar.

Wales; voor schapenliefhebbers een ideaal land.